robots in de zorg

Wat kunnen robots in de zorg?

Robots in de zorg, eerst klonk het nog als toekomstmuziek maar er worden steeds meer zorg robots ontwikkeld en ingezet. Zo is er een zorg robot die helpt bij dagelijkse activiteiten, een robot voor ondersteuning van de dagstructuur en een robot voor beweging. Robots in de zorg bieden de mogelijkheid om zorgorganisaties compleet anders in te richten en komen ook van pas in de thuiszorg en bijvoorbeeld de psychiatrische zorg.

Sociale robot

Eenzaamheid is een steeds groter thema in de Westerse samenleving. De negatieve gevolgen van eenzaamheid zijn zo groot dat het wordt vergeleken met het roken van 15 sigaretten per dag. Op dit vlak kunnen robots eventueel een goede uitkomst bieden. Zo wordt er al geëxperimenteerd met een robotkat waarmee bewoners van een woonzorgcentrum kunnen knuffelen. Ook zorgt de robotkat voor gespreksstof, wordt er tegen de robot gepraat en wordt de robotkat verzorgd en geaaid. Dit heeft niet alleen een positief effect op een afname van de ervaren eenzaamheid, maar stimuleert daarnaast de fijne motoriek van bewoners. Robot Pepper is een humanoïde robot, dit wil zeggen dat de robot een menselijke vorm heeft. Deze sociale robot kan op allerlei manieren ingezet worden. In de zorg wordt hij vaak gebruikt om bewoners te vermaken en te activeren. Dankzij spraakherkenning en gezichtsherkenning kan de robot met cliënten communiceren. Zowel via spraak als via het scherm op zijn buik.

In beweging dankzij een robot

Robotica in de zorg wordt ook ingezet om ouderen in beweging te brengen. Ook is een beweegrobot zeer geschikt voor mensen die aan het revalideren zijn. Een bekende robot die bewegingsactiviteiten verzorgt is robot Zora. Niet alleen kan deze robot ingezet worden voor gymnastiek oefeningen of om te dansen. Doordat de robot kan communiceren kan deze ook voorlezen, spelletjes spelen en de animatie invullen. De beweegrobot is in dit stadium nog geen vervanger van het verzorgend personeel maar een waardevolle aanvulling. Doordat de ouderen de bewegingen van de robot volgen kan de fysiotherapeut of oefentherapeut vervolgens de bewegingen van de ouderen controleren en indien nodig corrigeren. Robot Qbi is ook gemaakt om mensen te stimuleren om in beweging te komen. Cliënten kunnen door middel van laagdrempelige lichaamsbewegingen een bal besturen zonder dat ze deze aanraken. Op deze manier kunnen ouderen en mensen die revalideren spelenderwijs de coördinatie en balans verbeteren.

Zorgtaken overnemen door een zorg robot

Robots in de zorg zijn ook uitermate geschikt om eenvoudige zorgtaken over te nemen. De Japanse robot Ugo kan ouderen helpen bij de huishoudelijke behoeften. De robot zorg bestaat onder andere uit het ophangen van de was. De robot is op afstand bestuurbaar en kan de was uit de wasmachine halen, in een handje leggen en te drogen hangen. Wanneer de was droog is haalt de robot deze weer van de lijn af en vouwt hij het op. De robot gebruikt zijn armen en kan zich aanpassen in hoogte. Niet alleen in de (thuis)zorg krijgen robots een steeds grotere rol. Er is bijvoorbeeld ook een steeds grotere acceptatie van robots in de operatiekamer.

Hulp bij eten

De robotarm Obi brengt voedsel naar de mond van een cliënt. Door de robot zijn cliënten niet langer afhankelijk van de hulp van een verzorgen en kunnen ze zelf beslissen wat, wanneer en hoe snel zij willen eten. Deze robotarm is uitermate geschikt voor mensen met een beperkte arm- en handfunctie. Ook biedt deze robotarm een oplossing voor mantelzorgers die niet meer bij alle maaltijden kunnen zijn. De robotarm is ook goed te gebruiken in combinatie met andere soorten zorg robots, zoals een sociale robot of een activerende robot die bijvoorbeeld een seintje kan geven wanneer het tijd is om te eten.

Langer thuis wonen

Het gebruik van een robot in de zorg kan ervoor zorgen dat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen. De eerste thuiszorgrobot is eind 2019 gelanceerd op de Duitse markt en heeft ook zeker toepasbaarheid in ons land. De slimme robot ondersteunt mensen om langer zelfstandig thuis te kunnen wonen. Door kunstmatige intelligentie te combineren met slimme diensten maakt deze zorg robot het dagelijkse leven makkelijker. Door de diverse ondersteunende gezondheid- en hulpdiensten waarmee de robot is uitgerust zorgt deze er tevens voor dat het gevoel van veiligheid wordt vergroot. De robot is voorzien van apparatuur waardoor deze inzicht kan geven in de gezondheid. De thuiszorgrobot is eenvoudig te besturen via spraak of touch. In noodsituaties kan er dus snel een noodoproep worden gedaan naar familieleden. Er kunnen zelfs meerdere geautoriseerde familieleden of verplegend personeel meekijken. Met de app kan de zorg robot van buitenaf genavigeerd worden, zodat men bijvoorbeeld kan controleren of alles in orde is.

Robotica en dementie

Zorg robots zijn goed toepasbaar voor mensen met dementie. Vaak gaat het om sociale of activerende zorg robots die ervoor zorgen dat er bijvoorbeeld een dagprogramma wordt aangehouden. Een bekend voorbeeld is de sociale robot Tessa. Tessa wordt op een centrale plek neergezet in de woning van de bewoner en laat iedere dag weten wat het dagprogramma is. Dit werkt in principe hetzelfde als een agenda. Een familielid, mantelzorger of zorgverlener kan een berichtje schrijven en het tijdstip selecteren dat Tessa het bericht moet doorgeven. Dit berichtje kun je inplannen op ieder moment en vanaf elke locatie. Deze robot is voornamelijk gericht op mensen met dementie die nog thuiswonen. Dankzij de handige app kunnen familieleden of mantelzorgers op gezette tijden een boodschap doorgeven. Daarnaast speelt de robot persoonlijke muziek af op de momenten dat dit wordt ingepland. Mensen met dementie hebben namelijk veel baat bij beweging en de robot nodigt uit tot beweging en activering.

Beter slapen met een slaaprobot

Er zijn ook robothulpmiddelen die preventief werken. Een goede nachtrust is namelijk onmisbaar in een gezond leven. Tijdens het slapen kunnen de hersenen alle indrukken van de dag verwerken en kan het lichaam herstellen. Mensen die slecht slapen kunnen last krijgen van diverse gezondheidsklachten. De Somnox is een handige robot die mee het bed in gaat. De robot past zich aan de gebruiker aan en heeft vele sensoren en actuatoren. Hierdoor kan deze de menselijke ademhaling simuleren waardoor men dieper en sneller slaapt dan normaal. Ook registreert de robot het slaap stadium en past het ritme van de ademhaling hier op aan. Dankzij de ingebouwde bluetooth speakers kan de Somnox een rustig slaapliedje afspelen om de gebruiker in slaap te brengen. Eenmaal in slaap gebracht stop de zorg robot met het afspelen van muziek. ’s Ochtends maakt de Somnox de gebruiker op een natuurlijke manier wakker door een zonsopkomst te simuleren. Omdat de slaaprobot mee naar bed gaat is deze bedekt met duurzame materialen die prettig en comfortabel aanvoelen.

Slimme elektronica

Naast robots in de zorg zijn er nog veel meer technologische ontwikkeling die het niveau van de (thuis)zorg naar een ander niveau brengen. Apparaten in de woning worden namelijk steeds slimmer, waardoor ouderen steeds langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Denk bijvoorbeeld aan een handige robotstofzuiger zodat er op gezette tijden wordt schoongemaakt, een bewakingscamera of bewegingssensor voor de veiligheid. Deze slimme apparaten kan men eenvoudig aan elkaar koppelen. De mantelzorger kan zo bijvoorbeeld vanuit de eigen woning meekijken hoe het gaat bij de cliënt. Ook kan slimme elektronica ingezet worden door zorginstellingen en verzorgingstehuizen.