Robots verslaan de wereldkampioen voetbal

“De deelnemende universiteiten van over de hele wereld willen vooral veel van elkaar leren om daarmee de kennis over en toepassing van robotisering in een blijvende stroomversnelling te brengen.” Dat vertelt Maarten Steinbuch, een van de sleutelfiguren in Nederland als het gaat om het leggen van slimme verbindingen tussen wetenschap en maatschappij.

Tot de expertise van Steinbuch behoren smart mobility, het ontwikkelen van zorg- en operatierobots en duurzame energietechnologie, met name kernfusie. Steinbuch is wetenschappelijk directeur van het TU/e High Tech Systems Center, en van het Competentiecentrum voor High Tech Systemen van de 3TU Federatie. Ook is hij hoofd van de groep Control Systems Technology bij de faculteit Werktuigbouwkunde aan de TU Eindhoven en de bedenker van de TU/e Bachelor, Master en PDEng opleidingen Automotive.
Mechatronica Nederland vervult wereldwijd een belangrijke rol in de ontwikkeling en toepassing van hightech. “Dat wij daar zo goed in zijn, vindt zijn oorsprong in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. We ontwikkelden toen in rap tempo de heel nauwkeurige machinebouw. Een goed voorbeeld van toen is het machinaal produceren van gloeilampen. Daaruit ontstond al vrij snel mechatronica. Een combinatie van elektrotechniek, werktuigbouwkunde, meet- en regeltechniek en besturingstechniek. Daarmee hebben we intelligentie geïntroduceerd in productieprocessen. In die ontwikkeling zijn wij als Nederland heel sterk. Robotica is daar weer een vervolg op.”

Boost

De Robocup is één van de activiteiten van Steinbuch met een van zijn talentvolle teams. “De afgelopen drie jaar zijn we twee keer wereldkampioen geworden en een keer tweede. Het leuke is dat alle teams die meedoen verplicht zijn om alles wat ze geleerd hebben op internet te zetten. Dat geeft een enorme boost aan de ontwikkeling van robotica, een van de belangrijke doelstellingen van Robocup. Dat wordt nog eens versterkt door de ‘spelregels’ ieder jaar moeilijker te maken.”

Verschillende toepassingen

Het gebruik van robots in de samenleving wordt steeds zichtbaarder. “We kennen de rescuerobot. Die wordt ingezet in gevaarlijke omgevingen, om te onderzoeken en te redden. Denk bijvoorbeeld aan de kernramp in Fukushima. Daar hebben robots de eerste onderzoeken verricht. Een andere belangrijke toepassing is de @home robot. Zij hebben een eigen competitie tijdens de Robocup. In een nagemaakte thuisomgeving zie je hoe zorgrobots helemaal zelfstandig assisteren bij het uitvoeren van alledaagse taken. Opdrachten die de zorgrobots uitvoeren zijn onder andere het opruimen van een kamer, boodschappen doen of het serveren van een drankje. In de nabije toekomst kunnen soortgelijke robots fungeren als hulp voor verplegend personeel, of zorgen dat hulpbehoevende mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Heel belangrijk met het oog op de vergrijzende samenleving.”

Fantastische toekomst

Steinbuch en zijn vakgenoten streven naar een technologie waarbij de robot snapt wat hij doet. “Dat gaat echt gebeuren. Het is interessant om te zien dat we dezelfde technologie van robots gebruiken om autonome auto’s te ontwikkelen. Die kunnen zelf rijden. Ik denk dat over tien jaar alle automerken een model aanbieden waarmee je zonder zelf te sturen over grote delen van de snelweg kunt rijden.” Steinbuch geeft aan dat de technologische ontwikkelingen er voor zullen zorgen dat de arbeidsmarkt in rap tempo verandert. “ We zullen het komende decennium een verschuiving zien in het soort banen.

Er komen nieuwe banen bij die anders zijn. We houden natuurlijk banen waarbij menselijk arbeid een rol speelt. Heel belangrijk is dat mensen een technische studie gaan volgen. We hebben nu te weinig talenten om bij te dragen aan de verdere ontwikkeling. Op alle niveaus. Het wordt beter, maar het is een lang proces. We moeten ervoor zorgen dat we al op de basisschool kinderen weten te interesseren voor de techniek. Daarnaast is het belangrijk dat we de triple helix, de samenwerking tussen bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen, verder versterken.

Het buitenland kijkt met veel belangstelling naar onze manier van samenwerken voor de innovatiekracht van ons land. We moeten nu de maatschappij aan de samenwerking koppelen. Dat noemen we de quadruple helix. De samenleving wordt nadrukkelijk bij de discussie betrokken: waar gaan we naartoe, hoe gaan we dat gebruiken en wat is de beste ontwikkeling? Dat kan alleen maar tot een fantastische toekomst leiden.”