Toename van startups in Nanotechnologie

Pim Kat

De vouchers zijn bedoeld voor industriële partijen, bijvoorbeeld startende en jonge bedrijven die bezig zijn een bedrijf op te bouwen rond onderzoeksresultaten. Technobis bestaat uit vier bedrijven met uiteenlopende activiteiten, die allen hun eigen plek in de industrie hebben, van OEM’er tot chip-ontwikkelaar en leverancier van meetinstrumenten. De gemene deler is volgens eigenaar Pim Kat de inzet op een drietal technieken: fijnmechanica, thermische controllability en fotonica. Gevraagd naar de ervaring met nano laboratoria spreekt hij over Technbois tft-fos, dat fiber optische meetapparatuur maakt voor de hightech industrie. Het balletje kwam aan het rollen toen Kat in 2005 in contact kwam met de TU/Eindhoven. Hoewel er niet gelijk een concreet doel was, wist hij dat het aanwezige nanolab kansen bood. De eerste chip die werd ontwikkeld, was louter gericht op kostenbesparing, maar volgende projecten kenmerken zich vooral door nieuwe toepassingen. “We konden complexere chips maken, waarbij volledige spectrummeters op steeds kleinere chips pasten. Wat eerst de afmeting van een koelkast had, past nu in iets wat je op je hand kunt houden. Dat wekte interesse van luchtvaart en automotive”, aldus Kat. Werken in het nanolab heeft zijn ontwerpers volgens hem vooral inzicht gegeven in de complexiteit omtrent het maken van een chip. “Het werd ons al gauw duidelijk dat het afbreukrisico erg groot is. Er zijn enorm veel stappen die je moet zetten. In het lab hebben we die nauwkeurig kunnen ontwikkelen.”

Bedrijfsontwikkeling

Technobis is wereldwijd marktleider in de niche van geïntegreerde fotonica voor sensor applicaties, maar bestaat uit slechts 35 medewerkers. Kat beraadt zich momenteel op verdere groei om toenemende wereldmarkt te blijven bedienen. De techniek ontwikkelt zich ondertussen ook ‘gewoon’ door. “Binnenkort neemt het Nanolab TU/e een nieuwe scanner in gebruik, waarmee wij chips kunnen maken die nog nauwkeuriger zijn. Die staat al een tijdje op mijn verlanglijstje.”

Wim van Hoeve

De Enschedese startup Tide Microfluidics ontwikkelt apparaten die op gecontroleerde wijze minuscule luchtbelletjes maken, die onder andere gebruikt kunnen worden in contrastvloeistof voor echografie. De belletjes, die kleiner zijn dan een rode bloedcel, kunnen op veilige wijze in de bloedbaan van een patiënt worden geïnjecteerd om het contrast te vergroten, waardoor een beter beeld met meer detail ontstaat en er beter behandeld kan worden. Ook zijn er mogelijkheden voor het secuur toedienen van medicijnen middels de belletjes. Oprichter van Tide Microfluidics Wim van Hoeve ontwikkelde en patenteerde de techniek tijdens zijn promotieonderzoek en wist dat de onderzoeksresultaten tot een product moesten kunnen leiden. De ervaring die hij bij een farmaceut opdeed, leerde hem dat bestaande technieken een te wisselvallige kwaliteit leveren. “Technieken uit cleanrooms zijn bij veel farmaceuten nog onbekend, maar kunnen bestaande problemen op veel efficiëntere manieren oplossen”, aldus Van hoeve.

Van Hoeve ontving zo’n drie jaar geleden een voucher, wat het bedrijf in de gelegenheid stelde om een cleanroom van de Universiteit Twente te gebruiken voor het ontwikkelen van een ‘demonstrator’. Op basis van dit prototype is verder gewerkt. “We werken eigenlijk aan een Nespresso-apparaat dat aan het bed van patiënten de luchtbelletjes maakt”, vat Van Hoeve samen. Wanneer het apparaat ook daadwerkelijk in ziekenhuizen gebruikt mag worden, is afhankelijk van hoe snel ze slagen voor klinische testen. Momenteel worden de apparaten vooral ingezet in laboratoria. Dat hij via de voucher uren beschikbaar kreeg in een cleanroom heeft het proces versneld.  “We hebben er ook voor gekozen om snel met ons prototype naar buiten te treden. Verschillende onderzoekers gebruiken ons systeem, wat veel nieuwe inzichten oplevert.”