Onderzoek naar genezing van chronische ziekten

Medisch Chronische ziekten genezen. Dat is het doel van RegMed XB, een nieuw samenwerkingsverband van universiteiten, gezondheidsfondsen, bedrijven en overheid.

Miljoenen mensen in Nederland lijden aan een chronische ziekte, zoals diabetes, nierziekten, hart- en vaatziekten. Onderzoek naar deze ziekten richt zich vaak op het bestrijden of behandelen van symptomen.De partners binnen RegMed XB willen echter met zogeheten regeneratieve geneeskunde patiënten genezen. Dat gebeurt door het herstellen van zieke weefsels en organen.

Grote ambities

RegMed XB heeft grote ambities, vertelt Mummery. “Geen care maar cure. Oftewel genezing van patiënten in plaats van symptoombestrijding. Het startbudget van RegMed XB is 25 miljoen euro, en het streven is om dat de komende tien jaar uit te breiden tot 250 miljoen.”

Mummery legt uit wat regeneratieve geneeskunde inhoudt: “Weefsels en organen gaan bij iedereen achteruit, maar soms nog sneller door ziekteprocessen zoals hart- en vaatziekten, artrose of diabetes.

Regeneratieve geneeskunde helpt om daar oplossingen voor te vinden. Dat gebeurt door onderzoek naar de biologische en technische mogelijkheden om weefsels en organen te herstellen. Chronische ziekten kunnen zo worden genezen. Bijvoorbeeld iemand met een nierziekte hoeft dan geen niertransplantatie meer te ondergaan.”

Miniatuurorganen

De eerste fase van RegMed XB loopt sinds januari 2017. Mummery zelf leidt het Organs op Chip programma, een zeer innovatief project met toponderzoekers uit vijf onderzoekscentra in Nederland. Onlangs heeft wetenschapsfinancier NWO hiervoor bijna negentien miljoen euro subsidie toegekend.

Doel is om een soort miniatuurorganen te maken van cellen van patiënten. Daarin kan worden bestudeerd hoe ziekten zich ontwikkelen en behandeld kunnen worden.

”Zo hopen we in de toekomst manieren te vinden om zieke cellen weer beter te maken.”

In dit onderzoek worden levende menselijke cellen en weefsels buiten het lichaam gekweekt in ‘organs-on-chips’. “Dat zijn kleine compartimentjes op een siliciumchip, waarin de omstandigheden in het lichaam worden nagebootst”, vertelt Mummery.

“De chips hebben kanaaltjes waardoor minieme hoeveelheden vloeistof nauwkeurig toegediend kunnen worden om onder meer de groeiende cellen te voeden. De vloeistof wordt aan- en afgevoerd met behulp van miniatuurpompjes en het gedrag van de cellen is met sensoren te meten.

Je maakt eigenlijk een klein deel van een orgaan dat je buiten het lichaam kunt onderzoeken. Zo hopen we in de toekomst manieren te vinden om zieke cellen weer beter te maken.