Scheepsbouw vindt schaarse ruimte in bestaande schepen met 3D-scans

Door veranderende (milieu)wetgeving dienen schepen echter nogal eens aangepast te worden. Hoe vind je daar de ruimte voor? 3D-scanning blijkt uitkomst te bieden. Goltens Green Technologies (GGT) zet het in om de inhoud van schepen in kaart te brengen.

GGT richt zich op groene toepassingen in de maritieme sector, waaronder het ontwerpen en installeren van systemen voor het behandelen van ballastwater. Schepen halen grote hoeveelheden (zee)water binnen om hun balans te bewaren. Op korte termijn wordt nieuwe regelgeving van kracht die zuivering van dit water verplichtstelt om ecologische verstoringen te voorkomen. In de praktijk betekent dat, dat op een groot aantal schepen – naar schatting zo’n 50.000 – een behandelingsinstallatie ingebouwd moet worden, het zogeheten retrofitten. En dat is een flinke uitdaging, weet Jurrien Baretta, Business Development Manager van GGT. “Het zijn vaak grote systemen en de ruimte is beperkt, schepen zijn behoorlijk volgebouwd. Tegelijkertijd wil je het systeem zo dicht mogelijk bij de ballastpomp hebben.”

Tijdswinst

Om de beschikbare ruimte nauwkeurig in kaart te brengen, maakt GGT 3D-scans. Die scans worden omgezet in 3D CAD-modellen. Een vooruitstrevende manier van werken in de scheepsbouw, waar nog veel met 2D-tekeningen wordt gewerkt. De 3D-scans zijn op 2 millimeter nauwkeurig. “We meten precies wat er allemaal al aanwezig is, zodat we kunnen kijken hoe we de nieuwe leidingen en apparatuur in het schip kunnen passen”, legt Baretta uit. Enkele centimeters speling kunnen volgens haar al een groot verschil maken in mogelijkheden die er zijn om een behandelingssysteem aan te leggen.

Dat de nieuwe onderdelen in CAD kunnen worden toegevoegd, betekent dat zij na goedkeuring van het geheel ook in fysieke vorm voorbereid kunnen worden. Dit levert tijdswinst op bij het inbouwen. Voordat een schip het dok ingaat, staat alles al gereed. “Al voor die tijd kan de eigenaar kijken of de nieuwe situatie akkoord is. Soms kom je tegen dat een nieuwe leiding de toegang tot een belangrijk onderdeel zal blokkeren. Dat kun je dan vooraf aanpassen”, vult Baretta aan.

Praktisch

Opvallend is de praktische kant van het geheel. De scans zijn te maken zonder dat het werk op het schip wordt verstoord. In de regel schiet GGT de beelden in één dag als een schip aan het laden en lossen is, maar het is ook mogelijk om de scans tijdens het varen te maken. Het beeld beweegt namelijk mee met de deining. Het vermogen van de camera’s roept beelden op van omvangrijke installaties, maar niets is minder waar. Ze zijn namelijk niet zo heel veel groter dan de bekende professionele fotocamera’s. Baretta: “De oudere scanners waren veel groter en zwaarder. We nemen ze nu gewoon mee als handbagage in het vliegtuig, om een voorbeeld te geven. Daardoor zijn we erg flexibel.” Zij merkt dan ook een positieve houding van de branche op de werkwijze. “Het gaat om grote aanpassingen in schepen, dus wil je die zo efficiënt mogelijk doen.”

FARO Technologies produceert 3D meet- en beeldapparatuur en software. De technologie van FARO maakt zeer nauwkeurige 3D metingen, imaging en vergelijkingen mogelijk van onderdelen en samengestelde structuren binnen productie-omgevingen en kwaliteitsborgingsprocessen.

De meetsystemen worden gebruikt voor het inspecteren van componenten en samenstellingen, productieplanning, en het documenteren van grote volumes in 3D. FARO meetinstrumenten worden ingezet in automotive, lucht- en ruimtevaart, scheepsbouw, architectuur en civiele techniek, maar ook voor forensisch onderzoek en de reconstructie van plaatsen delict.