Circulair ondernemen vraagt om lef

Een mooi voorbeeld van de werking van de circulaire economie is Green Recycled Organics (GRO). Dit bedrijf haalt koffiedik op uit de horeca en gebruikt dit voor het kweken van oesterzwammen. De oesterzwammen worden verwerkt in vegetarische kroketten en bitterballen die aan dezelfde horecabedrijven worden geleverd.

Blokkades “Steeds meer producten zullen volgens de principes van de circulaire economie in de markt worden gezet. Deze overstap is namelijk onvermijdbaar, omdat grondstoffen schaarser worden”, vertelt Michel Schuurman, programmamanager Planet bij MVO Nederland, de nationale kennis- en netwerkorganisatie voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). “Op weg naar die circulaire economie zijn echter blokkades die we moeten opheffen. Die zijn deels technisch van aard, maar er zijn ook wettelijke barrières. Philips verkoopt aan het bureau TurnToo lichturen in plaats van lampen en blijft daarmee eigenaar van de lampen. Volgens het natrekkingsrecht worden lampen automatisch eigendom van de woningeigenaar, omdat lampen onder de aard- en nagelvaste voorzieningen vallen. Daarnaast is het voor ondernemers lastig om financiering los te krijgen. Veruit de grootste bottleneck is het mentale handelen, omdat we teveel vasthouden aan oude gewoontes.”

“Durf over te stappen op het circulaire systeem en ontdek de onverwachte kansen van de circulaire economie.”

Behoefte 
Wie de overstap durft te maken naar het circulaire systeem, moet volgens Schuurman aan de slag gaan. “Zoek niet naar het perfecte begin. Ga experimenteren en leer ervan. Stel daarbij andere vragen. Ga niet uit van wat de consument wil hebben, maar onderzoek waar behoefte aan is en bedenk hoe dat is in te vullen. Betrek andere partijen daarbij. Huurders van een Amsterdamse woningcorporatie met een kleine beurs krijgen bijvoorbeeld de mogelijkheid om te beschikken over energiezuinige huishoudelijke apparaten die anders onbereikbaar zijn voor deze groep, maar die hen wel een kostenbesparing oplevert wat beter is voor het milieu. De huurder betaalt alleen voor het gebruik. Na een aantal jaren ontvangt de huurder een nieuw aanbod en neemt de fabrikant het apparaat terug om de grondstoffen te gebruiken voor nieuwe (nog zuinigere) apparaten.”

Cross-sectorale samenwerking 
De innovatie ligt vooral bij het beheer. Schuurman: “Hoe kun je de productservice combineren en wat is daarbij haalbaar voor de producent en wenselijk voor de klant? Het aantal cross-sectorale samenwerkingen zal toenemen. Zo is er een duikersvereniging die oude visnetten uit zee opduikt. Deze zwervende netten zijn de grootste veroorzakers van vissterfte. Die oude visnetten zijn gemaakt van sterk nylon. Van dat nylon worden polymeerkorrels geproduceerd en daarvan worden tapijttegels en sokken gemaakt. Wie denkt er bij sokken aan een duikersvereniging? Terwijl juist deze combinatie zowel de economische waarde als ook de ecologische waarde vermeerdert. Zoek de samenwerking daarom in onverwachte hoeken.”